Yaşam

Dünyada 24 vakadan biri Zeytinburnu’nda gerçekleşti!

İstanbul Zeytinburnu’nda dikkat çeken bir doğa olayı: Ölü yunusu 6 gün boyunca yalnız bırakmadı. Olay, literatüre geçti.

İstanbul Zeytinburnu açıklarında ölen bir yunusun, başka bir yunus tarafından tam 6 gün boyunca Yeşilköy sahiline kadar sürüklenmesi, bilimsel bir çalışmaya konu oldu. Bu olay, bugüne kadar dünya genelinde 24 yunus ve balina türünde gözlemlenen 96 vakadan biri olarak, Türk Deniz Araştırmaları Vakfı'nın (TÜDAV) 30 yıldır yayınlanan bilimsel dergisi "Journal of the Black Sea / Mediterranean Environment"ta yer aldı.

İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve TÜDAV Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Arda Tonay, bu olayı inceleyerek, "Üç farklı gözlemde, ölü yunusun yanında en az 6 gün boyunca başka bir yunusun ona eşlik ettiği görüldü. Zeytinburnu'ndan Yeşilköy'e kadar birlikte yüzdüler. Bu, bilimsel açıdan oldukça ilginç bir kayıt olarak değerlendirildi," ifadelerini kullandı.

Zeytinburnu açıklarında ölen yunusun, başka bir yunus tarafından 6 gün boyunca Yeşilköy sahiline kadar taşınması, bilim dünyasında yankı uyandırdı. Doç. Dr. Arda Tonay, bu davranışın dünya genelinde sadece 24 yunus ve balina türünde 96 kez kaydedildiğini ve Türk denizlerinde ilk defa görüldüğünü belirtti.

Tonay, "Mart ayında Marmara Denizi'nde afalina türü bir yunusun sergilediği bu davranış, dört farklı kişinin gözlemiyle kayıt altına alındı. Bu davranış, epimeletik olarak bilinen, bir canlının ölü veya yaralı bir bireyi koruma ve ona yardım etme çabasıdır. Bizim vakamızda, bir erkek yunus, bir gün önce ölmüş bir diğer yunusu, bölgeye yaklaşan teknelerden korumaya çalıştı. Ölü yunusu burnuyla iterek veya yüzgeciyle çekerek, insanlardan uzaklaştırmaya çalıştı. Üç farklı gözlemde de bu davranışı 6 gün boyunca sürdürdü. Zeytinburnu'ndan Yeşilköy'e kadar birlikte yüzdüler. Ölü yunus, 4-5 gün sonra Avcılar'da karaya vurdu ve ardından bu davranışı sergileyen yunusu bölgede bir daha görmedik," dedi.

Doç. Dr. Tonay, dünya genelinde bu davranışın 24 yunus ve balina türünde 96 kez gözlemlendiğini belirtti. Bu vakaların büyük çoğunluğunda, annenin yavrusunu kaybetmesi sonucu sergilenen davranışlar gözlemleniyor. Ancak, bu vakaların sadece 7'sinde, iki yetişkin arasındaki bu tür bir davranış kaydedilmiş. Tonay, "Bu vakaları görmek insanın içini sızlatıyor. Ancak elimizden gelen tek şey yetkililere haber vererek bölgeye teknelerin yaklaşmasını engellemek oldu. 6 gün süren bu olayın ardından, bilimsel makalesini yayınlayarak dünya ile paylaştık," şeklinde konuştu.